RESEARCHING SMART LIGHTING
Light Poppers Stratumseind
Exploring the effects of lighting on mood and stress levels with lighting designs of THE LUX LAB
Het Stratumseind is van oudsher in Eindhoven een begrip als een van de uitgaansstraten in de stad. In het gebied zijn ongeveer 50 horecazaken verenigd, die in de afgelopen decennia een divers publiek bedienden. De laatste paar jaar is echter een kentering zichtbaar en sprake van een onveiligere sfeer. De gemeente wil deze overlast verminderen, en Stratumseind als uitgaansgebied weer op de kaart zetten.
De Gemeente Eindhoven wil het klimaat in uitgaansgebied Stratumseind verbeteren en de perceptie van comfort en veiligheid bij de bezoekers verhogen. Zij heeft Het Lux Lab gevraagd om te experimenteren welke rol licht daarbij kan spelen. Het Lux Lab wil met Licht Poppers slimme toepassingen van licht ontwikkelen, waardoor de mens de openbare ruimte voelt als eigen en veilig verblijfsdomein en daarnaast ook energie bespaart wordt. Het ontwikkelen vindt plaats vanuit tijdelijke lichtoplossingen, welke steeds samen gaan met onderzoek naar de invloed van de lichtoplossing op de mens. Hiermee wordt data verzameld die gebruikt wordt om lichtoplossingen bij te stellen en verbeteren.
LightHouse heeft het onderzoek uitgevoerd naar het effect van de Licht Poppers. Uitgangspunt daarbij is dat als je een sfeer creeert die past bij een gewenste identiteit, je mensen stuurt in gedrag dat daarbij past.

Onderzoek naar stress
Wat is de invloed van licht op het stressniveau van mensen? Hiertoe bouwt Het Lux Lab een lichtpiramide van bamboe van 16 meter hoogte, waarin projectiedoeken worden bevestigd. Op deze doeken wordt beeld geprojecteerd dat geïnspireerd is op de natuur dan wel op de stad. In het onderzoek proberen we aan te tonen dat een gecreeerde sfeer (stress en rust) invloed heeft op mensen. Deze invloed meten we op basis van hun perceptie van die sfeer, maar ook met behulp van een fysiologische stress meting.
  • HET FYSIOLOGISCH METEN VAN STRESS
    Het hartritme wordt gestuurd door twee takken van het onwillekeurige zenuwstelsel: het vecht/vlucht (stress) en het rust/herstel (relax) systeem. De activiteit van beide systemen leidt tot continue fluctuaties in het hartritme. Registratie en analyse van deze hartritmevariabiliteit maakt het mogelijk de balans tussen stress en rust in kaart te brengen. Daarvoor meten we bij deelnemers het hartritme met behulp van een sensor die aan de niet-dominante wijsvinger wordt geklemd. Volumepulsaties ten gevolge van bloeddrukwisselingen in de vinger worden geregistreerd en door analyse apparatuur verwerkt tot een aantal parameters die de activiteit van het onwillekeurige stress en rust systeem weerspiegelen.
  • HET METEN VAN PERCEPTIE VAN COMFORT & VEILIGHEID
    We laten mensen een vragenlijst invullen. Deze vragenlijst bestaat 'naast standaard demografische gegevens' uit een vragenlijst om de perceptie van sfeer te meten. De lijst bestaat uit 38 woorden, waarvan de testpersonen op een 7-punt schaal van 'absoluut niet van toepassing' via 'neutraal' tot 'zeer goed van toepassing'. Deze woorden vormen 4 factoren: coziness, liveliness, tenseness and detachment. Tenslotte wordt de emotie van mensen gemeten met behulp van de Self-Assessment Manikin (SAM). Dit is een op plaatjes gebaseerde vragenlijst die mensen vraagt naar hun pleasure, arousal and dominance op dat moment.
Door het combineren van de onderzoeksresultaten van het werkelijke (fysiologische) stressniveau en het beleefde stressniveau in deze 3 condities hopen we inzicht te krijgen in de mogelijkheid om stress bij mensen door middel van licht- en geluidsbeelden te beinvloeden.
Testresultaten
DE FYSIOLOGISCHE STRESSMETING
De testresultatten van de 0-meting (baseline) zijn significant dan in beide experiment condities - rust (relax) en stress. Echter, tussen beide condities zijn geen significante verschillen te zien in het stress niveau. Dit zou verklaard kunnen worden door de verschillen in omgevingsfactoren op beide dagen, zoals temperatuur. We moeten concluderen dat de fysiologische stress meting niet significant beïnvloed wordt door de stresspopper-condities 'rust' en 'stress'. We kunnen de conclusie trekken dat temperatuur en andere omgevingsfactoren een dominanter effect hebben gehad op de stress parameters.

DE PERCEPTIE SFEERMETING
De resultaten van de perceptie-vragenlijst laten een aantal duidelijke verschillen zien in de condities. Op verschillende items wordt hoger gescoord in de stress-conditie: Frightening/beangstigend*: is onder stress-conditie gelijk aan de 0-meting, maar scoort lager in de rust-conditie, Threatening/bedreigend, depressive/deprimerend, tense/gespannen, chilling /kil, cold/koud, restless/ onrustig en hostile/vijandig: zijn lager in de rust-conditie en hoger in de stress-conditie, Mysterious/mysterieus: is iets hoger in de rust-conditie, en sterk verhoogd in de stress-conditie.
De items die meer gerelateerd lijken te zijn aan de rust-conditie zijn: Hospitable/gastvrij, pleasant/gemoedelijk, cozy/gezellig, relaxed/ontspannen en tranquil/rustgevend ; scoren duidelijk hoger in de rust conditie ten opzichte van de stress conditie.
Er is ook een andere beweging te zien in de verschillende condities): Lively/levendig: de score neemt duidelijk toe in zowel de stress- en de rust conditie, Boring/saai: de score neemt duidelijk af in beide condities.
Dit lijkt vooral het overall effect van de stresspopper te meten: DAT er iets gebeurt is daarbij dominanter dan WAT er gebeurt.
Conclusie
Dit onderzoeksproject was exploratief en de hoeveelheid data is onvoldoende om statistisch onderbouwde conclusies te kunnen trekken. Maar de resultaten geven wel een idee en interessante inzichten. Gezien de onderzoeksvraag kunnen we stellen dat, als je een sfeer creeert, dan stuur je mensen in gedrag dat daarbij past. In dit onderzoek proberen we aan te tonen dat een gecreeerde sfeer (stress en rust) invloed heeft op mensen. Deze invloed meten we op basis van hun perceptie van die sfeer, maar ook met behulp van een fysiologische stress meting.
De resultaten van de fysiologische stress meting laten zien dat het stress niveau tijdens de stresspopper verhoogd is, echter voor beide condities. Omgevingsfactoren lijken een grotere invloed te hebben op het stress niveau dan de geplande interventie (de popper), waardoor verschillen niet toe te schrijven zijn aan het toedienen van de stress-factor. Wat hieruit lijkt te concluderen is dat als de fysiologische stress eenmaal verhoogd is, de time-lag te lang is om die eenvoudig omlaag te brengen. De fysiologische stress blijft dan verhoogd. De resultaten van de atmosfeer vragenlijst suggereren dat de perceptie van mensen op de stress situatie wel positief of negatief beinvloed lijkt te kunnen worden. Het meten van stress en perceptie van atmosfeer in een werkelijke situatie blijkt nog complexer dan we al dachten. Omgevingsinvloeden, zoals het weer, de temperatuur, de mensen, deze doelgroep, hun gedrag, beinvloeden de resultaten sterk en maken vergelijken over verschillende dagen bijna onmogelijk. Bovendien is een grote invloedsfactor de aanwezigheid van de Licht Popper zelf. Die veroorzaakt een duidelijk positieve score op de beleving (levendiger en minder saai), onafhankelijk van de conditie stress of rust.
Een belangrijk inzicht uit dit onderzoek is dat blijkt dat het fysiologische stress niveau niet snel omlaag is te brengen; de-escaleren is moeilijk te realiseren door de time-lag in fysiologische reactie. Echter de stress perceptie wordt wel beinvloed door de rust/stress conditie.
Dit zou kunnen betekenen dat het weliswaar niet mogelijk is stress snel te verlagen, maar wel mogelijk om perceptie te beinvloeden en wellicht daarmee samenhangend ook het gedrag. Er is echter vervolgonderzoek nodig om hier meer helderheid over te verkrijgen.
Klik hier voor het onderzoeksrapport:
  20130317 Stratumseind onderzoeksrapport.pdf
Living Lab
Na de exploraties met de lichtpoppers is Stratumseind verder uitgebouwd tot Living Lab, waar diverse onderzoeken plaatsvinden. Het onderzoek naar het effect van licht op stress en gedrag heeft funding gekregen van NWO in het De-Escalate project. Meer informatie over dit project is beschikbaar via de officiele 'De-Escalate' project website
Stay up-to-date
Meer informatie over dit project:


Als u meer informatie wenst, of geïnteresseerd bent in een soortgelijk project:
  
Voor meer informatie over innovatieve lichtoplossingen, kunt u de brochure downloaden:
  TUe LightHouse - Onderzoek Innovatieve Lichtoplossingen

Webdesign:  www.VissenCom.nl